Chcesz jeszcze lepiej poznać procesy zachodzące na rynku, by na ich podstawie podejmować trafne decyzje biznesowe? Musisz więc nie tylko dokonać analizy bieżących zjawisk, ale także prognozować przyszłe zdarzenia. Dzięki temu określisz pozycję swojej firmy w warunkach konkurencji oraz będziesz w stanie przewidzieć zmiany, jakie zachodzą pod wpływem czynników ekonomicznych i pozaekonomicznych. Badania rynkowe stanowią więc kompleksowy zestaw działań pozwalających zdefiniować aktualne i spodziewane środowisko biznesowe, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo.
W jakim celu przeprowadza się badania rynkowe?
Firmy istniejące w branży już wiele lat, osoby dopiero planujące rozpocząć działalność, a także właściciele startujący z nową inwestycją – badania rynku okażą się pomocne w każdym z wymienionych przypadków. Pozwalają określić zarówno stan obecny, jak i perspektywy na przyszłość. Wskazują na stałą lub sezonową aktywność podmiotów oraz obowiązujące przepisy podatkowe i regulacje prawne. Identyfikują potrzeby konsumenckie w zakresie stylu życia, preferencji zakupowych, konsumpcji itp. Umożliwiają zdefiniowanie grupy docelowej ze względu na: wiek, płeć, sytuację rodzinną i materialną, obszar geograficzny, zainteresowania, poglądy polityczne i inne.
Celem badań rynkowych jest także określenie poziomu satysfakcji odbiorców z oferowanych produktów lub świadczonych usług. Na podstawie uzyskanych informacji można udoskonalić proponowane rozwiązania, co daje szansę na wyróżnienie się na tle konkurencji. Tutaj znaczenie mają: możliwość poprawy wizerunku firmy, polityka handlowa głównych rywali w branży oraz ich udział w danym sektorze. Dokładna analiza popytu i podaży pozwala lepiej poznać swój target, a w konsekwencji podjąć optymalne decyzje biznesowe. Żaden przedsiębiorca nie zdecyduje się przecież działać w środowisku nierentownym, nasyconym konkurencją lub schyłkowym.
Metody badań rynkowych ze względu na sposób pozyskiwania danych
- Ilościowe metody badania rynku
Bazują na statystykach dotyczących danej gałęzi gospodarki, sektora lub rynku lokalnego, a uzyskane wyniki można zaprezentować w formie tabeli lub wykresu. Zwykle przeprowadzane są na dużych, reprezentatywnych próbach. Umożliwiają precyzyjne określenie udziału w rynku oraz wielkości popytu na produkt lub usługę. Badania ilościowe można przeprowadzić telefonicznie, elektronicznie, bezpośrednio w domu lub biurze oraz za pośrednictwem tradycyjnej poczty. Najczęściej jednak wykorzystywane są metody internetowe – wywiady wspomagane komputerowo.
- Jakościowe metody badania rynku
Służą do zdefiniowania preferencji konsumentów, wskazania poziomu znajomości marki, określenia skuteczności działań marketingowych czy dokonania wstępnej segmentacji klientów. Pomagają także ocenić jakość wprowadzanych na rynek produktów lub usług oraz rozpoznać najważniejsze ich cechy z perspektywy potencjalnych odbiorców. Badania przeprowadza się na małej, wyselekcjonowanej grupie i zwykle przybierają postać pytań otwartych. Skupiają się głównie na wywiadach pogłębionych (indywidualnych i grupowych), obserwacji oraz technikach projekcyjnych (odkrywanie ukrytych uczuć).
Metody badań rynkowych ze względu na rodzaj analizowanych danych
- Badania pierwotne
Ich celem jest pozyskanie informacji (które wcześniej nie były dostępne) na potrzeby konkretnego problemu badawczego. Można zlecić je zewnętrznej firmie lub zebrać dane samodzielnie. Najczęściej przeprowadza się ankiety telefoniczne lub online, dyskusje grupy osób koordynowane przed moderatora oraz pogłębione wywiady. Co ważne, uzyskane wyniki pozostają ukryte dla konkurencji.
- Badania wtórne
Opierają się na ogólnodostępnych informacjach zebranych w przeszłości i opublikowanych na łamach prasy lub online. Są tańsze i łatwiejsze w pozyskaniu, lecz mogą być nieaktualne. Pozwalają w szybki sposób określić obecne trendy rynkowe lub prognozować zmiany. Przybierają postać raportów finansowych, publikacji w czasopismach branżowych czy baz danych pochodzących z badań syndykatowych lub przeprowadzonych przez GUS.
O czym jeszcze warto pamiętać, dokonując badań rynkowych? Po zebraniu wszystkich danych przychodzi czas na ich interpretację. Kluczowe wnioski należy natychmiast wdrożyć w życie, aby podejmować skuteczne decyzje w zakresie akceptowanego przez konsumentów pułapu cenowego, zagospodarowania “wolnych” miejsc na rynku czy zdobycia przewagi konkurencyjnej w branży.
