Rosnące ceny żywności drenują portfele Polaków

Początek roku przyniósł dalszy wzrost inflacji. W lutym według danych Głównego Urzędu Statystycznego wskaźnik poziomu cen i usług wyniósł 8,5%. Z Badania i Raportu Koszyk Zakupowy® autorstwa ASM Sales Force Agency wynika, że koszyk minimalny drożał w styczniu i lutym o odpowiednio 5,39% i 3,97% w skali roku. Spośród dziesięciu[1] analizowanych sieci, w siedmiu ceny koszyka były wyższe niż przed rokiem. W największym stopniu, bo o ponad 40% podrożały produkty tłuszczowe, ale wyższe ceny zanotowano także na słodyczach, dodatkach, nabiale oraz alkoholu.

Prognozy gospodarcze są bardzo niepokojące z uwagi na ekonomiczne skutki rosyjskiej inwazji na Ukrainę, wzrost cen surowców rolnych i energetycznych oraz widmo dwucyfrowej inflacji, która nakręca spiralę cen. Wprowadzona w lutym tarcza antyinflacyjna obniżająca podatek VAT na żywność, nawozy i paliwa, miała łagodzić skutki inflacji dla portfeli Polaków. Po znacznych wzrostach cen produktów spożywczych w styczniu 2022 r., analitycy ASM Sales Force Agency zaobserwowali w lutym niewielki spadek cen koszyków w skali miesiąca. Niestety kryzys na rynku paliw oraz przerwanie łańcuchów dostaw wielu produktów, mogą spowodować, że w kolejnych miesiącach inflacja i ceny poszybują w górę, mimo obniżonych stawek VAT.

Spadki cen na sklepowych półkach

Dane w ujęciu rocznym pokazują, że suma koszyka minimalnego w lutym 2022 r. była wyższa o 3,97% niż przed rokiem, natomiast koszyk maksymalny był w lutym 2022 r. tańszy o 9,13% niż w 2021 r. Wartość koszyka zakupowego całościowo zwiększyła się o 2,36 % z 229,81 zł w lutym 2021 r. do 235,24 zł w lutym 2022 r. Analizując koszyk złożony wyłącznie z najtańszych produktów, w lutym 2022 roku mogliśmy zapłacić 182,32 zł (mniej o 6,86 zł niż w styczniu), natomiast koszyk produktów najdroższych – 304,75 zł (mniej o 0,37 zł niż w styczniu). Jednocześnie wzrosła różnica między najtańszym a najdroższym koszykiem w lutym 2022 r. (122,43 zł i jest ona o 6,49 zł wyższa niż w styczniu).

Badanie i Raport Koszyk Zakupowy® przeprowadzone przez ASM Sales Force Agency wykazało w lutym 2022 r. średnią cenę koszyka na poziomie 235,24 zł. To spadek o 3,41 zł, czyli 1,43 % w porównaniu do stycznia br. Spadek średnich cen koszyków został odnotowany w 7 na 13 analizowanych w badaniu sieci handlowych i kanałach sprzedaży. Największa obniżka koszyka zakupowego miała miejsce w innej sieci Cash&Carry (7,31%). Natomiast niezmiennie e-grocery pozostaje najdroższym kanałem zakupów. W skali miesiąca koszt zakupów online wzrósł nieznacznie (0,35%) względem stycznia.

- Inflacja w najbliższych miesiącach przebije poziom 12 procent. Ta prognoza Narodowego Banku Polskiego, dotycząca III kwartału, nie pozostawia wątpliwości – czekają nas kolejne podwyżki – mówi Patryk Górczyński, Dyrektor Zarządzający ASM Sales Force Agency. Niepokój związany z trwającą w Ukrainie wojną, gwałtowny i nieprzewidywalny wzrost cen surowców będą mieć fundamentalne znaczenie dla producentów. Zarówno te czynniki, podobnie jak utrzymująca się na słabym poziomie nasza waluta, będą wpływać na koszty produkcji w Polsce. Rosnące ceny paliw będą się bezpośrednio przekładać na koszty produkcji, transportu i logistyki. W kolejnych miesiącach spodziewamy się dalszych podwyżek cen produktów. W szczególności mogą one dotyczyć tych opartych na pszenicy, bowiem to właśnie Ukraina i Rosja należą do największych światowych producentów tego zboża. W warunkach trwającej dużej niepewności, naszym zdaniem kolejne tygodnie będą dla producentów i sieci handlowych dużym wyzwaniem w zakresie utrzymania cen na poziomach, do których zdążyli przyzwyczaić się konsumenci - dodaje Patryk Górczyński

W ramach porównania modelu hybrydowego, w lutym 2022 r. w jednym na trzy analizowane sieci zakupy online były tańsze niż w stacjonarnych wersjach tych samych sklepów. Natomiast przed miesiącem w jednym na trzy sprawdzane sieci zakupy przez Internet były droższe.

Podobnie jak przed miesiącem najbardziej wyrównane ceny w lutym br. odnotowano
w sklepach sieci Carrefour (wersja online tańsza o 0,74 zł). W przypadku sieci Auchan zakupy przez Internet były o 1,63 zł droższe. Natomiast sieć E.Leclerc stawia na handel tradycyjny. Zestaw produktów zamówionych przez Internet był o 2,57 zł droższy od wersji tradycyjnej.

Analizując koszyk złożony wyłącznie z produktów najtańszych moglibyśmy zapłacić 182,32 zł (mniej o 6,86 zł niż w styczniu), natomiast koszyk produktów najdroższych304,75 zł (mniej o 0,37 zł niż w styczniu). Różnica między najtańszym a najdroższym koszykiem w lutym 2022 r. wyniosła 122,43 zł i jest ona o 6,49 zł wyższa niż w styczniu br. Jeśli spojrzymy na dane w ujęciu rocznym, to suma koszyka minimalnego w lutym 2022 r. była wyższa o 3,97% niż przed rokiem, natomiast koszyk maksymalny był w lutym 2022 r. tańszy o 9,13% niż w 2021 r.

Eksperci ASM Sales Force Agency od trzech lat cyklicznie analizują ceny zestawu takich samych produktów. Dzięki temu dane prezentowane w niniejszym raporcie pozwalają
na analizę działań sieci handlowych na przestrzeni miesiąca, kolejnych kwartałów oraz w ujęciu rocznym. Z poniższego wykresu wynika, że we lutym 2022 roku, na 10 badanych sieci handlowych, w 7 ceny były wyższe niż przed rokiem, a w 3 niższe.

Największy wzrost, tj. na poziomie 6,20 % odnotowano w sklepach Lidl, w których średnia cena wzrosła o 13,10 zł. Największy spadek cen względem 2021 roku odnotowano w zeszłym miesiącu w sieci Auchan (3,95%).

Wartość hipotetycznego koszyka skomponowanego wyłącznie z najdroższych produktów, była w lutym 2022 roku o 9,13% niższa niż przed rokiem – to różnica o 30,63 zł. W przypadku koszyka z najtańszymi produktami odnotowaliśmy wzrost w 2022 r. o 3,97% w stosunku do roku 2021 – tutaj różnica kształtowała się na poziomie 6,96 zł.

[1] Analiza nie dotyczy trzech sieci (Netto, Dino, Polomarket), które zostały włączone do raportu w styczniu 2022 r.

Warte uwagi

Dedykowany zespół ekspertów przystępuje do oceny projektu pod kątem wszystkich potrzeb i analizuje możliwe ścieżki prowadzenia projektu z możliwie jak największym, możliwym wykorzystaniem narzędzi, jakie dostarcza nam aplikacja DataSense.